در میان ایرانیان، حداقل آنان که علاقه‌مند به مطالعه در علوم سیاسی، فلسفه و علوم‌اجتماعی‌اند، گروه کثیری با «نوام چامسکی» آشنائی دارند. در واقع، نوام چامسکی، طی 40 سال گذشته، هیچ فرصتی را جهت ارائة نظراتی تند و موشکافانه در امور سیاسی کشور ایالات متحد، چه در زمینة داخلی و چه در مورد مسائل بین‌الملل، از دست نداده است. ریشة مخالفت‌های چامسکی با حاکمیت در ایالات متحد را گروهی وابستگی‌های او به جریان تفکر چپ معرفی می‌کنند، و گروهی دیگر، به دلیل تمایلات مشخص وی به «آنارشیسم»، مخالفت‌های چامسکی را ناشی از تمایلاتی «آنارشیستی» می‌دانند.
ریشة این مخالفت هر چه باشد، چامسکی یکی از سرشناس‌ترین متفکران و نویسندگان آمریکائی است که با حاکمیت ایالات متحد «مخالف» است؛ و در این امر نمی‌توان تردیدی به خود راه داد. ارائة فهرست کاملی از آثار چامسکی در یک وبلاگ عملاً غیر ممکن است، ولی باید اذعان داشت که همزمان با فعالیت‌های سیاسی و «مخالفت‌های علنی» وی با حاکمیت آمریکا، چامسکی ادبیاتی منسجم، سیاسی و «قابل اعتنا» از خود بر جای گذاشته؛ و نسخه‌های سانسور نشدة برخی آثاری وی چون «حمام خون»، که به بررسی جنایات ارتش آمریکا در ویتنام مربوط می‌شود، حتی تا به امروز عملاً نایاب‌اند!
ولی، خوانندگان چامسکی را در ایالات متحد، تا آغاز دهة 1990، می‌بایست صرفاً در میان طیفی بسیار محدود جستجو کرد. در واقع، آوازة «قدرتمندی» ایالات متحد، «شکست‌ناپذیری دمکراسی آمریکا»، «مخالفانی که همگی "کمونیست!" هستند و با آزادی‌ها مخالف‌اند»، و دیگر شیوه‌های هیاهوی سیاسی، چامسکی را مانند دیگر مخالفان حاکمیت آمریکا به گوشة انزوای سیاسی کشانده بود. این فضای «مصنوعی» که تماماً ساخته و پرداختة «سرمایه‌داری» جهانی بود، با فروپاشی «اتحاد شوروی» فلسفة وجودی خود را به طور کامل از دست داد، و به صورتی ریشه‌ای دیگرگون شد. در این راستا، آثار چامسکی از اولین سال‌های دهة 90 خوانندگان بیشتری در میان آمریکائیان پیدا کرد، و نام وی از طرق مختلف: مصاحبه‌های رادیوئی، تلویزیونی، مقالاتی که خصوصاً در نیویورک‌تایمز و دیگر روزنامه‌های «میانه‌روی!» آمریکائی ـ روزنامه‌هائی که قبل از فروپاشی شوروی، حتی حاضر به معرفی نام کتاب‌های چامسکی نبودند ـ به چاپ رسید، و بر سر زبان‌ها افتاد.
این روند تا به آنجا پیش رفت که کتاب معروف وی «حفظ بقاء یا برتری‌طلبی»، که در مورد جنگ خونین عراق به قلم آورده شد، در کشور آمریکا در مقام یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های سال 2003، برای خود جائی باز کرد! جنگ هولناک عراق، وحشت جوانان آمریکائی از حضور در این جنگ که یادآور شکست رسوائی‌آور جنگ استعماری ویتنام است، دروغ‌های پی‌درپی دولت بوش به مردم آمریکا، و ... چامسکی، متفکر ناراضی دوران قدیم را از سایه‌ها بیرون کشید و افکار و عقایدش را به مردم آمریکا «معرفی» کرد. در واقع، اینبار نیز یک «شر»، «خیری» به همراه آورد، و به آمریکائی‌ها اجازه داد که از برنامه‌های بچگانة تلویزیون‌های تجاری‌شان کمی فاصله گیرند، جهان را نه در آینة لقمه‌های بزرگ و کوچک «مک‌دونالد» و جرعه‌های پیاپی «کوکاکولا» و آبجوهای «3 درصدی و 5 درصدی»، که در آینة افکار فردی چون چامسکی بنگرند.
به دنبال «حفظ بقاء یا برتری‌طلبی»، در هفته‌های اخیر کتاب دیگری از چامسکی به چاپ رسیده که تا لحظة نگارش این وبلاگ آخرین اثر وی به شمار می‌رود. این کتاب که ترجمه تحت‌الفظی نام آن: «طرح امپراتوری آمریکا ـ ایالات فروپاشیده» است، در واقع نه به جنگ عراق، که به شیوة ادارة جنگ عراق، جنایات ایالات متحد در عراق، و فردای «شکست» حتمی آمریکا در این جنگ می‌پردازد.
از آنجا که مسیر تحولات تاریخی، پیوسته تأئیدی بر نظریات نوام چامسکی در بارة مسائل سیاسی آمریکا بوده، اینبار نیز از این امر گریزی نخواهد بود. مطالعة این کتاب را به تمامی صاحب‌نظران و علاقه‌مندان به علوم سیاسی و بحث‌های فلسفة علوم اجتماعی توصیه می‌کنم. امید است که مترجمان ایرانی این اثر به یاد ماندنی را، آنطور که شایسته است، به زبان فارسی بازگردانده، در اختیار فارسی‌خوانان قرار دهند.
بازگشت به صفحة نخست »»»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر